در هر کشور و قومیتی، روشهای متفاوتی برای برگزاری مراسم ختم و ترحیم وجود دارد. مردم برخی از کشورها فقط برای روز اول، یعنی روز خاکسپاری، مراسم رسمی برگزار میکنند. این در حالی است که در فرهنگ برخی از کشورها مانند ایران، تاریخهای متعددی برای برگزاری مراسم مختلف ترحیم تعیین میشود. یعنی مهمانها و عزاداران در تاریخهای مشخصی مانند روز سوم، هفتم و چهلم پس از فوت عزیزشان، گرد هم جمع شده و سوگواری میکنند. در این مقاله با ما همراه باشید تا چند ایده برای مراسم چهلم را با هم بررسی کنیم.
رسمهای مختلف در مراسم ترحیم
در گذشته رسم و رسوم بسیاری برای برگزاری مراسم ترحیم وجود داشته است. رفته رفته این رسوم کمرنگتر شدند تا اینکه امروزه بسیاری از آنها اصلا وجود ندارند. مثلا یکی از رسمهایی که در بین مردم ایران وجود داشت، این بود که تا 7 روز پس از خاکسپاری، هیچ غذایی در خانه خانواده عزادار پخته نمیشد. در واقع اجاقِ خانه را تا 7 روز روشن نمیکردند و بستگان و آشنایان، برای خانواده عزادار غذا میبردند. برخی از این رسوم به طور کامل در فرهنگ ما از بین رفتهاند اما برخی دیگر هنوز در بین مردم رواج دارد. به طور مثال، معمولا پس از تدفین، یک ترمه روی خاک پهن کرده و روی آن آینه، شمع، قرآن و گلابپاش قرار میدهند.
یکی دیگر از رسوم رایج بین مردم، بردن چای خشک و کله قند به منزل خانواده عزادار است. هدف از این کار کم کردن هزینههای خانواده عزادار بود. البته این رسم هنوز هم بین برخی خانوادهها وجود دارد و به روشهای متفاوتی انجام میشود. به عنوان مثال برخی از افراد غذا، برخی خرما و حلوا، و برخی هم برنج و سایر مواد غذایی را برای خانواده عزادار میبرند تا آنها نیاز به خرید مواد غذایی نداشته باشند.
آداب درست برگزاری مراسم ترحیم
در فرهنگ ما آدابی وجود دارند که رعایت کردن آنها نشانه احترام به متوفی و بستگان اوست. در ادامه تعدادی از این نکات را باهم بررسی میکنیم.
- در روز اول بهتر است که بعد از تشییع جنازه و قبل از اتمام مراسم، تاریخ و محل برگزاری مراسم آینده شامل سوم، هفتم و چهلم را برای مهمانها مشخص کنید.
- در همین زمان، آگهیها و بنرهای تسلیت را نیز در محل سکونت متوفی نصب کنید.
- هنگام ورود و خروج مهمانها، خانواده و نزدیکان شخص متوفی در دو سمت درب ورودی ایستاده و از آنها تشکر کنند.
- اگر مراسم ترحیم در جایی غیر از منزل متوفی برگزار میشود، بهتر است که پس از پایان مراسم، بستگان و اقوام نزدیک، خانوادهی عزادار را تا منزل آنها همراهی کنند.
- اگر مردان خانواده عزادار، کاسب و مغازهدار باشند، معمولا رسم است که پس از گذشت دو الی سه روز، برای باز کردن مغازه، توسط اقوام همراهی شوند.
- اگر قصد پذیرایی از مهمانان در وعده ناهار یا شام را دارید، بهتر است که مسجد و سالن غذاخوری را نزدیک به هم انتخاب کنید تا زحمت زیادی برای رفت و آمد مهمانان ایجاد نشود.
علاوه بر موارد گفته شده، در خانوادهها و اقوام مختلف جامعه، آداب و رسوم زیاد دیگری نیز وجود دارند که بسته به شهر محل سکونت و فرهنگ آن مردم، متفاوت خواهند بود.
تزئین سنگ قبر برای مراسم چهلم
در روزهای اول پس از فوت، ممکن است سنگ قبر هنوز آماده نباشد. از همین رو، سنگ قبری که تا قبل از چهلم آماده شده و روی قبر نصب میشود را برای مراسم روز چهلم تزئین میکنند. تزئین سنگ قبر برای مراسم چهلم عموما شامل گل آرایی و استفاده از شمع است. استفاده از انواع گلهای طبیعی و مصنوعی برای تزیین قبر رایج است اما در کشور ما، گلهای مصنوعی طرفداران کمتری دارند.
برای ایجاد جلوهای زیبا و چشمگیر در تزئینات مزار عزیزتان، بهتر است که به سراغ انتخاب ترکیب گلهای طبیعی با رنگهای سفید، شیری و قرمز بروید. استفاده از انواع شمعهای استوانهای، شمعهای قلمی با قد کوتاه و بلند و انواع وارمرهای سفید، مشکی و سایر رنگهای متناسب با گل آرایی نیز زیبایی کار را دوچندان میکند. اضافه کردن ترکیبی از پارچههای توری زیبا یا روبان نیز میتواند جلوه بیشتری به تزئین قبر ببخشد.
در صورتی که کنار قبر فضای کافی وجود داشته باشد، میتوانید از این فضا برای قرار دادن میز پذیرایی استفاده کنید. به این صورت که یک میز با قد متوسط را در نزدیکی قبر قرار داده و خرما، حلوا، شیرینی و هرچه که برای پذیرایی از مهمانان خود در مراسم ترحیم در نظر گرفتهاید را روی میز قرار دهید. با این کار علاوه بر پذیرایی آبرومندانه و شیک از مهمانان خود، میتوانید از پرداخت هزینه شام یا ناهار برای پذیرایی از مهمانان صرف نظر کنید.
ایده های پذیرایی برای مراسم چهلم
امروزه در میان برخی از خانوادهها رایج شده که برای پذیرایی در مراسم چهلم و سایر مراسم ترحیم، از خدمههایی که برای این کار آموزش دیدهاند، استفاده میکنند. این خدمهها در ازای دریافت مبلغ مشخصی به ازای هر ساعت کار، وظیفه پذیرایی از مهمانان شما شامل پخت غذا، خرید و سرو میوه، چای، تزئین میوه برای مراسم چهلم و غیره را بر عهده میگیرند. اما هزینه برای این سبک پذیرایی نسبتاً بالاست و از نظر اقتصادی برای اغلب مردم به صرفه نیست. از طرفی خانواده عزادار، نه وقت کافی برای خرید مواد را دارند و نه شرایط روحی مساعد برای پذیرایی از مهمانان.
تهیه پک پذیرایی آماده، سادهترین راه برای پذیرایی از مهمانان
در دهههای گذشته، تنها چاره این بود که عدهای از اقوام و نزدیکان خانواده عزادار، پخت و پز و پذیرایی از مهمانان را بر عهده گرفته و وسایل لازم را مهیا کنند. اما امروزه نیازی به تلاش زیاد آشنایان نیست! یکی از بهترین ایده های پذیرایی برای مراسم چهلم، خرید پکهای آماده پذیرایی است. شما میتوانید با خرید پکهای آماده ویژه پذیرایی مراسم ترحیم، از مهمانان خود به بهترین نحو ممکن پذیرایی کنید. فقط کافی است که پکهای مورد نظر خود را انتخاب کرده و تعداد مهمانهای خود را مشخص کنید تا در زمان و مکانی که تعیین کردهاید، پکهای ویژه پذیرایی از مهمانان خود را تحویل بگیرید.
پکتو، یکی از بهترین سامانههای سفارش پک پذیرایی است. شما میتوانید با مراجعه به صفحه پک ختم، پک مورد نیاز خود را انتخاب کرده و درب منزل تحویل بگیرید.