سوگ معلم سنگدلی است، به آدم میفهماند برای کاستن از رنج و درد از دست دادن عزیزان به حضور بستگان و آشنایان نیاز اساسی داریم. در این مقاله پَکِتو به بررسی آگهی ترحیم به عنوان دعوتنامهای برای حضور بستگان و آشنایان در سوگمان پرداختهایم.
آگهی ترحیم چیست؟
- اعلامیه ترحیم اطلاعیهای از طرف خانواده متوفی برای آگاهی دوستان و آشنایان بهمنظور اطلاع از خبر فوت، زمان و مکان برگزاری مراسم است.
- اعلامیه میتواند بهصورت اعلان کاغذی، خبری در رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجلات، شبکههای اجتماعی و یا پیامک منتشر شود.
چرا به آگهی ترحیم نیاز داریم؟
اصلیترین کاربرد اعلامیه فوت اطلاعرسانی دوستان و آشنایان از خبر درگذشت، زمان و مکان برگزاری مراسم عزاداری است.
آگهی ترحیم در گذر زمان:
- تاریخ انتشار اولین اعلامیه فوت به طور دقیق مشخص نیست. اما در اروپای قرن 16 اعلامیههای فوتی در روزنامهها چاپ میشد. این اعلامیهها شامل نام، تاریخ تولد، تاریخ مرگ و علت مرگ بودند. در برخی موارد گاهی اسامی بستگان و آشنایان هم در این اعلامیهها چاپ میشد.
- با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی از اواخر قرن 19 آگهی ترحیم وارد مرحله جدیدی شد. مجلات مختلف نظیر تایمز و سان فقط به آوردن نام، تاریخ و علت مرگ اکتفا نمیکردند، بلکه چند بیت شعر، دعا یا زندگینامهای مختصر هم چاپ میکردند.
- سیر تحویل آگهیهای فوت به ترتیب زیر است:
دستی/سیاهوسفید
چاپی/سیاهوسفید (بدون عکس)
چاپی/سیاهوسفید (امکان گذاشتن عکس متوفی)
چاپی/رنگی
انتشار در فضای اینترنت (سایت، شبکههای اجتماعی و …)
آگهی ترحیم در ایران:
- تاریخچه آگهی فوت در ایران هم مبدأ مشخص ندارد. اما از اواخر قاجاریه و با پیشرفت صنعت چاپ در ایران، چاپ و تکثیر آگهی ترحیم کمکم رونق گرفت.
- پیام ترحیم در ایران گاهی باعث ایجاد حساسیتهای اجتماعی و سیاسی شده.
- به دلایل مذهبی در ایران نام کوچک بستگان مؤنث متوفی در اعلامیه چاپ نمیشود.
- در بعضی نقاط ایران بهخاطر حساسیتهای قومی و مذهبی از چاپ عکس در آگهی زنها خودداری میشود.
آگهی ترحیم از چه بخشهایی تشکیل شده است؟
اعلامیه فوت از بخشهای مختلفی تشکیل شده که در ادامه آنها را بهصورت مجزا بررسی میکنیم. یک اعلامیه استاندارد تمام این بخشها را داد، اما با توجه به سلیقه و خواسته بستگان متوفی گاهی بخشهایی از آن کم و زیاد میشود.
نام خدا یا سرصفحه اعلامیه:
- اول اعلامیه فوت نام یا ذکر خداوند میآید.
- عباراتی نظیر: بسمه تعالی، هوالباقی، هوالفتاح، هوالمحبوب، هوالرحمان، به نام یزدان پاک، انا لله و انا الیه راجعون، بازگشت همه به سوی اوست و …
شعر آغازین:
- دو بیت شعر در بالای اعلامیه و با توجه به جنسیت و سنوسال فرد درگذشته درج میشود.
- مضمون شعر باید در غم و فراق از دست دادن و با توجه به جایگاه فرد در خانواده (مثلا پدر، مادر، فرزند) انتخاب میشود.
- در انتخاب شعر به اینکه آگهی برای سوم، هفتم، چهلم یا سالگرد است باید دقت شود.
تصویر متوفی:
- معمولا یک عکس سهدرچهار یا پرتره باکیفیت از متوفی که به خوبی چهرهاش مشخص باشد در بالا سمت چپ یا راست آگهی چاپ میشود.
- در مناطقی از ایران که عکس خانمها چاپ نمیشود از نماد گرافیکی گل یا شمع و پروانه استفاده میکنند.
عبارات قبل از نام متوفی:
- قبل از آوردن نام متوفی جملاتی برای مقدمه استفاده میشود. نظیر:
با نهایت تاسف و تاثر درگذشت…
با نهایت تاسف و تالم و با قلبی آکنده از اندوه درگذشت…
با چشمی پر اشک و قلبی پر خون مصیبت فقدان…
در نهایت بهت و ناباوری، با دلی آکنده از غم و درد درگذشت…
- بعد از مقدمه، عناوینی توصیفی به کار میرود نظیر:
پدر یا مادری مهربان/پدر یا مادری فداکار/همسری دلسوز/معلم اخلاق/ اسوه اخلاق و ادب
- بعد از عناوین توصیفی و قبل از اسم عبارات زیر با توجه به موقعیت استفاده میشود:
مرحوم مغفور شادروان/جوان ناکام/بزرگ خاندان/حاج آقا/حاجیه خانم/کربلایی/مشهدی
نام متوفی و خانواده:
- بعد از شعر و معمولا در کنار عکس و یا کمی پایینتر از مقدمه نام متوفی با فونت بزرگ درج میشود.
- بعد از درج نام، بسته به موقعیت متوفی نام بستگان درجه اول نظیر پدر/مادر/برادر/فرزند/همسر و خواهران نوشته میشود.
زمان و مکان برگزاری مراسم:
- در این بخش مشخص میکنیم که چه مراسمی (سوم/هفتم/چهلم/سالگرد/یادبود/بزرگداشت) قرار است برگزار کنیم.
- تاریخ دقیق (مثلا جمعه 24/10/1400) و ساعت شروع و پایان مراسم در آگهی درج میشود.
- مکان برگزاری مراسم به طور شفاف (مسجد، حسینیه، تالار، سالن همایش و …) درج میشود تا میهمانان برای پیدا کردن مکان دچار مشکل نشوند.
- همچنین در این بخش دعوت میشود تا برای تلاوت قرآن و دعا برای آمرزش و آرامش عزیز از دست رفته در مراسم شرکت کنند.
نام بستگان و آشنایان:
- در این بخش نامخانوادگی تعدادی از بستگان و آشنایان سببی و نسبی آورده میشود.
متن آگهی ترحیم پدر:
در ادامه نمونههایی از شعر متن اعلامیه فوت پدر را میخوانیم:
- باورم نیست پدر رفتی و خاموش شدی
ترک ما کردی و با خاک هم آغوش شدی
خانه را نوری اگر بود ز رخسار تو بود
ای چراغ دل ما از چه تو خاموش شدی
- گفتم پدرم رسم اخوت نه چنین بود
گفتا عزیزان چه کنم، عمر همین بود
- روح پاکت با امیرالمونین محشور باد
خانه قبرت ز الطاف خدا پر نور باد
ای چراغ زندگانی ای پدر یادت به خیر
خاطرت در باغ فردوس برین مسرور باد
- این گنج نهان در دل خانه پدرم بود
هم بال و پرم بود و همی تاج سرم بود
هر کجا ز من نام و نشانی طلبیدند
هم نام بلندش سند معتبرم بود
- یک پدر شایسته از این عالم ناپایدار
چشم خود بربست از چشم عزیزان دور شد
- صفا از خانه و روح از بدن رفت
پدر مهربانم از میان رفت
غم هجران او را با که گویم
که چون پروانهای از شعلهها رفت
متن آگهی ترحیم مادر:
در ادامه نمونههایی از شعر متن اعلامیه فوت مادر را آوردهایم:
- قلبم شده رنجور زهجران تو مادر
فکرم شده اینگونه پریشان تو مادر
- گلهای بهشت سایهبانت مادر
صد دسته ستاره ارمغانت مادر
دیگر چه کسی چشم به راهم باشد
قربان نگاه مهربانت مادر
- فلک بردی ز کف صبر و قرارم
زدی آتش به قلب داغدارم
ز درگاهت خدایا عفو و رحمت
برای مادر خود خواستارم
- فرشته زیر خاک این باورم نیست
که دیگر سایه او بر سرم نیست
نمیبینم به غیر از غصه و غم
به دنیایی که درآن مادرم نیست
متن آگهی ترحیم فرزند جوان:
در ادامه نمونههایی از شعر متن اعلامیه فوت فرزند جوان را آوردهایم:
- گلی بودم نه وقت چیدنم بود
جوان بودم نه وقت مردنم بود
گلی بودم میان شاخه گلها
نه وقت زیر خاک خوابیدنم بود
- جوان نازنین، در خاک رفتی
از این دنیای غم، غمناک رفتی
زدی آتش به جان دوستداران
چو گل پاک آمدی و پاک رفتی
متن آگهی ترحیم در دوران کرونا:
اپیدمی کرونا و تغییرات اجتناب ناپذیر سبک زندگی مردم جهان، تغییراتی در برگزاری مراسم سوگواری و آگهیهای ترحیم به وجود آورد. در این آگهیها از زمان و مکان برگزاری مراسم خبری نیست. در ادامه چند نمونه از متن اعلامیه فوت دوران کرونا را بررسی میکنیم:
- با توجه به شرایط و ایام کرونایی، کمک به کادر درمان و اهتمام به سلامت شما عزیزان مراسم ختم آن مرحوم برگزار نمیگردد و هزینه آن صرف امور خیریه و درمان بیماران کرونایی میشود. از شما عزیزان درخواست دعای خیر و طلب آمرزش و آرامش برای مرحوم داریم.
- به دلیل شرایط خاص و توصیههای پزشکی تا اطلاع ثانوی از برگزاری عمومی مراسم سوگواری و ختم معذوریم. غم انگیز است انسان شریفی که غمخوار و همراه همیشگی ما بود اکنون غریبانه با ما وداع کرد.
کلام آخر:
بنابراین متوجه شدیم آگهی فوت اطلاعیهای است برای آگاهی بستگان و آشنایان از مرگ و زمان برگزاری مراسم. برای برگزاری مراسم ترحیم به نحوه شایسته ما به شما پَکِتو را معرفی میکنیم. پکتو با داشتن پکهای پذیرایی ترحیم برای بودجههای مختلف بهترین گزینه برای کمک به برگزاری مراسم ترحیم است. برای کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره و شرایط خرید با شماره 02177357788 تماس گرفته و با مشاوران ما در پکتو صحبت کنید. ما در پکتو منتظر کمک به شما برای برگزاری شایسته مراسمهایتان هستیم.